Auñamendi Eusko Entziklopedia
Bernardo Estornés Lasa Fondoa

Zinea

Euskal Zinematografia
Euskal Herrian zazpigarren artearen abentura ikaragarrizkoari buruzko aipamena egiteko zinemaren jatorrira beratara joan beharra dugu. Hasiera-hasieratik, Euskal Herrian arrakasta handiago edo txikiagoz pelikulen ekoizpen egonkor eta publikoarengana heldu al izateko erakorik igarotako XX. mendeko laurogeiko hamarkadara arte ez dela emango esatea argi utzi behar da. Izatez laurogeiko hamarkada horretan da euskal zineman aurrendari izango diren lanak aurkitzen ditugun garaia. Bizidun metraia luzeko lehendabiziko pelikula 1985ean iritsiko da (Kalabaza Tripontzia). Zientzia mailako lehen luzemetraia (Mar adentro) ere 1985ean estreinatzen da. Komedia generora atxikitako lehen luzemetraia Tu novia está loca...-rekin 1987an iristen da. Labur-labur mundu mailako zinemaren historia berrikusten baldin badugu, luzemetraiadun komedia ugari eta bizidun pelikula asko aurkituko ditugu XX.

Aupa Etxebeste
Irabazia zuten jadanik izen bat, produkzio askotan teknikari gisa jardunda. Halako batean, zinema sorkuntzara jauzi egin zuten. Txotx (1997), 40 ezetz (1999) eta Topeka (2002) izan ziren emaitza. Zinemaldi ugaritan saritu zituzten horiek. Bi gai nahasten zituzten originaltasun handiz: batetik, lehenengo euskal zinemara zeraman forma bat, izugarri maite baitituzte landa folklorearen antzinako agerpenak, eta, bestetik, oso gaur egungo edukiak, izuaren eta are zientzia fikzioaren eremuetan sartzen baitira. Aupa Etxebeste! filman ere, zinemagileek mundu itxuraz desberdinak batu zituzten.

Donostiako Zinemaldia
Donostiako Jaialdia 1953ko irailaren 21ean sortu zen enpresa ekimen baten ondorioz. Donostiako enpresari multzo bati, zinemaldi sariketa bat ospatzea Gipuzkoako hiriburuko uda sasoia luzatzeko aitzakia bikaina izan zitekeela otu zitzaion. Francoren diktadurari erregimenaren irudi atsegin eta irekiagoa bat eskaintzeko aukera iruditu zitzaion eta proiektua babestu zuen inolako zalantzarik gabe. 1953ko lehen edizio horretan Zinearen Lehen Nazioarteko Astea izenez ospatu zen Jaialdia eta Espainiako zinemak baino ez zuen saririk eskuratu.

Sailak

Gure Laguntzaileak

  • Eusko ikaskuntza
  • Asmoz
  • Euskomedia

euskomedia@euskomedia.org © 2002-2013 Eusko Ikaskuntzaren Euskomedia Fundazioa             ISSN 2444-5487