Auñamendi Eusko Entziklopedia
Bernardo Estornés Lasa Fondoa

Literatura

Literatura

Euskal literaturari buruzko edozein aipamen historikok literatura hori jaio eta garatzen den hizkuntza eta gizarte-kultura inguruaren gutxieneko aipamen bat egitetik abiarazi beharra du.

Euskal kasuari dagokionez, abiapuntuan bertan, beharrezkoa da, gainera, bertsolaritzaren fenomeno interesgarrian indarreangotasun sendoa duen kalitate eta kopuruz aberatsa den ahozko literaturaren eta berantiarra, urria eta oro har kalitate jasoegirik ez duen idatzitako literaturaren arteko bereizketa argia egitea. Baina idatzitako euskal literaturaren karakterizazio hau, itxuraz gutxiesgarria, aipatu berri dugun ingurune horretan hain zuzen ere aditu ezean txarto ulertua izan daiteke.

Bertsolaritza

Gure artean ahozko literaturak hiru adierazpen bereizgarri ditu: bertsolaritza, kopla zaarrak eta dekorazio olerkia edo gairik gabekoa.

Bertsolaritzak bat-bateko fenomeno bezala bere garaian gaur egun baino hedapen handiagoa izan zuen. Hedapen horizontala edo geografikoa munduan eta hedapen bertikala, hau herri bakoitzean fenomenoak daukan intentsitatea eta indarra dela esan dezakegu, bat-batean jarduteko trebetasuna gizarte-maila guztietan gaur egun baino zabalduagoa zegoela kontuan izanik.

Juan Mari Lekuona

Idazlea.Oiartzunen (Gipuzkoa) jaio zen 1927ko azaroaren 11n. Manuel Lekuonaren iloba.Ikasketa Eklesiastikoak burutu zituen Gasteizko Seminarioan eta Erromako Unibertsitate Gregorianoan.Irakasle izan zen Donostiako Elizbarrutiko Seminarioan eta baita hiri berean kokatutako Gipuzkoako Unibertsitate eta Teknika Ikasketetan ere (EUTG).Euskaltzain urgazlea izan zen.

Hainbat lanen egilea da: Mindura gaur poesia-lana, Donostia (1966), Ezkongai (itzulpena), Donostia (1956) ; 1968an Ideario asc�tico-pastoral de Fray Bartalom� de los M�rtires, O. P., (1514-1590) lana argitaratu zuen Gasteizen (doktorego-tesia); Muga beroak poesia-antologia Gero edizioen eskutik, Bilbo (1973) eta Ilargiaren eskolan (1979).

Sailak

Gure Laguntzaileak

  • Eusko ikaskuntza
  • Asmoz
  • Euskomedia

euskomedia@euskomedia.org © 2002-2013 Eusko Ikaskuntzaren Euskomedia Fundazioa             ISSN 2444-5487